İstilacı Sorgula
Harita Görünümü
Hakkında
Haberler
İletişim
Bildirimde Bulun
Giriş Yap
Veri ve Bilgi Sistemi
İstilacı Tür Detay
Koypu, Su Maymunu
| Alem | Şube | Sınıf | Takım | Aile | Cins / Tür |
|---|---|---|---|---|---|
| Animalia | Chordata | Mammalia | Rodentia | Myocastoridae | Myocastor coypus |
Koypu, Su Maymunu
-
Myocastor coypus (Koypu= Su maymunu) büyük bir kemirgendir (5-9 kg; 40-60 cm gövde; 30-45 cm kuyruk), yüzeysel olarak sıçan benzeri, kürkü kahverengi ve sarı-kahverengi renkte, silindirik kuyrukludur. Arda yak uzunluğu 15 cm ve perdelidir. Kesici dişler belirgin ve parlak turuncu-sarıdır (sarı-kahverengi olan farelerin aksine), ucunda beyaz lekeler vardır (Woods ve diğerleri 1992, Carter ve Leonard 2002). İnce uzun 70 mm uzunluğunda silindirik dışkısı vardır (LeBlanc, 1994). Myocastor coypus (Koypu=Su maymunu) genellikle kalıcı suların yakınında, özellikle sazlıkların ve bataklık / bataklıkların yakınında bulunur. Ayrıca kıyı bölgelerindeki nehirler, dereler, göller, göletler ve acı bataklıklarda da bulunur. Myocastor coypus (Su maymunu) kürk hayvanı olarak (Carter ve Leonard 2002) ve et kaynağı olarak kullanılmıştır. Su maymunu, bazı bölgelerde timsahlar ve diğer yerli avcılar için av sağlar. Yerli Dağılımı: Arjantin, Bolivya, güney Brezilya, Şili, Paraguay ve Uruguay dahil olmak üzere 23 derece enlemin güneyinde Güney Amerika'ya özgüdür (Carter ve Leonard 2002). Kürk çiftliklerine, orijinal yayılış alanı olan Güney Amerika’dan kürkünü kullanmak için insanlar tarafından getirildi. ABD’ye gelişi ilk getirilişi 1889 yılında olmuştur (Evans, 1970). Kürk çiftliklerinden kaçışlar ve serbest bırakmalar sonucunda Avrupa, Kuzey Amerika’da, Kuzey Asya’da, Japonya’da, Doğu Afrika’da ve Orta Asya’da populasyonlar oluşmuştur (Aliev 1966a; Bar-Ilan ve Mander 1983; Corbet ve Hill 1980).
Tür Tanımı
Myocastor coypus (Koypu= Su maymunu) büyük bir kemirgendir (5-9 kg; 40-60 cm gövde; 30-45 cm kuyruk), yüzeysel olarak sıçan benzeri, kürkü kahverengi ve sarı-kahverengi renkte, silindirik kuyrukludur. Arda yak uzunluğu 15 cm ve perdelidir. Kesici dişler belirgin ve parlak turuncu-sarıdır (sarı-kahverengi olan farelerin aksine), ucunda beyaz lekeler vardır (Woods ve diğerleri 1992, Carter ve Leonard 2002). İnce uzun 70 mm uzunluğunda silindirik dışkısı vardır (LeBlanc, 1994).
Yaşam Alanı
"Myocastor coypus (Koypu=Su maymunu) genellikle kalıcı suların yakınında, özellikle sazlıkların ve bataklık / bataklıkların yakınında bulunur. Ayrıca kıyı bölgelerindeki nehirler, dereler, göller, göletler ve acı bataklıklarda da bulunur. Yerli Dağılımı: Arjantin, Bolivya, güney Brezilya, Şili, Paraguay ve Uruguay dahil olmak üzere 23 derece enlemin güneyinde Güney Amerika'ya özgüdür (Carter ve Leonard 2002).
Bilinen Dağılım alanları: Kuzey Amerika, Avrupa, Afrika ve Asya bölgeleri (Carter, 2007).
Myocastor coypus’un Türkiye’ye yakın olan ülkelerden Bulgaristan (Mitchell-Jones, et al, 1999), Yunanistan ile İsrail (Aliev, 1967; Ehrlich, 1966), Gürcistan ile Rusya (Ehrlich, 1966; Vinogradov and Argiropulo, 1941; Laurie, 1946), Ermenistan ile Tacikistan (Ehrlich, 1966), Azerbaycan, Türkmenistan ile Kazakistan (Ehrlich, 1966; Vinogradov and Argiropulo, 1941) ve İran’dan (Firouz, 2005) yayılış kayıtları verilmiştir. Türkiye’de batıda, Edirne ve civarında (Özkan and Kurtonur, 1994; Özkan, 1999), doğuda ise Kars ve Iğdır’da (Mursaloğlu, 1973; Agsa, 1975; Kumerloeve, 1975a) yayılış göstermektedir.
Aras Nehri ülkemizden doğar ve ülke sınırları dışında kalan Azerbaycan'a dökülmektedir. Ülkemizde Erzurum il sınırları içerisinde kalan kuzey yamaçlarından doğar. Pek çok yerden geçerek Azerbaycan'ın Kura Nehri’ne karışır ve Hazar Denizine dökülür. Su maymununun doğu populasyonları Ermenistan ve Gürcistan’daki kürk çiftliklerinden kaçarak bu nehir sistemini kullanarak Türkiye’de yerleşmiştir.
Batı populasyonu ise Meriç ve Tunca Nehir’lerini kullanarak Yunanistan ve Bulgaristan’daki kürk çiftliklerinden kaçarak Türkiye’de yerleşmiştir.
Su maymunu Türkiye’de doğu ve batı olmak üzere iki popülasyondan oluşmaktadır. "
Üreme Bilgisi
Plasental. Cinsel. Kış şiddeti ile dişi üreme arasında önemli ilişki bulunur. Prenatal embriyo kayıpları 13-14. gebelik haftalarına kadar yüksektir. Cinsel olgunluk 3-10 aydır. Gebelik 127-138 gün. Ebriyo sayısı 2-9; doğum öncesi embriyo kayıpları soğuk kış aylarında ve sağlık durumu kötü olan dişilerde yaygındır (Woods ve diğerleri 1992, Genesis Laboratories, Inc. 2002).
Yaşam Döngüsü
Myocastor coypus (Su maymunu) yıl boyunca ürer; doğum sonrası östrus görülür. Cinsel olgunluk 3-10 aydır. Gebelik 127-138 gün. Ortalama yavru boyutu 5-6 (2-9), doğum öncesi embriyo kayıpları soğuk kış aylarında ve sağlık durumu kötü olan dişilerde yaygındır Woods vd. 1992).
Beslenme Bilgisi
Otçul, Myocastor coypus (Su maymunu) sulak alan bitkilerini ve ekinleri yer. Seçici besleme, saz bataklığında büyük azalmaya neden olur. Tatlı su midyelerinden ara sıra beslenenler rapor edilmektedir. Tavşanlarda olduğu gibi kaprofajiyi (kendi yumuşak dışkısını yeme) uygularlar, büyük bir çekumları vardır, besin iki kez sindirim sisteminde dolaşır, ilk dolaşımda sindirim olmaz ancak ikince kez dışkı aracılığı ile alınır ve sindirime dahil edilir (Woods ve diğerleri 1992, Carter ve Leonard 2002, Genesis Laboratories, Inc. 2002).
Genel Etki Bilgisi
"Myocastor coypus (Koypu=Su maymunu) yuvaları, nehirlerin ve bentlerin kıyılarını zayıflatır ve yıkılmasına neden olur (Carter ve Leonard, 2002). Bataklık bitkilerinin rizomları ve genç sürgünleriyle beslenerek, bitki topluluğunun parçalanmasına neden olur ve kıyı habitatlarında erozyona yol açabilir (LeBlanc, 1994). Mississippi bariyer adalarında deniz yulaf rizomları üzerinden beslenmesi, bu önemli habitatlarda kumul erozyonuna yol açmıştır (GSMFC 2005).
Yüksek yoğunluklarda su maymunu populasyonu, bitkilerle beslenerek bataklıkları açık suya dönüştürebilir. Su maymununun neden olduğu habitat tahribatı, nadir bulunan bataklık kuş, balık ve omurgasız türlerini tehdit eder. İtalya'da su maymunu, Önemli Kuş Alanı (IBA) olarak belirlenmiş Valli di Argenta'da nilüferlerin Nymphaea örtüsünü büyük ölçüde tahrip ederek bıyıklı sumru (Chlidonias hybrida) düşük sayıda üremesine neden olmuştur. Japonya'nın iki ulusal hazine türünün habitatları - kritik derecede nesli tükenmekte olan bir dragon fly (IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesindeki Libellula angelina) ve bir balık deep-bodied bitterling, hassas (VU) (IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesindeki Acheilognathus longipinnis) (Shirow Tatsuzawa, kişisel iletişim) su maymunu tarafından tehdit edilmektedir.
Su maymunu ayrıca şeker kamışı, yonca ve kök mahsuller dahil olmak üzere tarımsal ürünlerle (Carter ve Leonard 2002) beslenir (Woods ve diğerleri, 1992).
"
Genel Yönetim Bilgisi
Su maymununun yabani popülasyonları, vurularak ve tuzağa düşürülerek yönetilir. Küçük ve orta büyüklükteki popülasyonlar için yok etme tercih edilir, ancak eradikasyon mümkün değilse çoğu durumda bir miktar kontrol gereklidir. Yüksek kürk fiyatları, popülasyonları kontrol etmek için yeterli avlanmayı teşvik etmeye yardımcı olabilir (Carter ve Leonard 2002). Avlanılan hayvanın kürkü yüksek ücretlere satılmak üzere pazar bulursa avcıların ilgisi çekilebilir. Dünyanın çeşitli ülkelerinde geçmiş yıllarda eradikasyon yöntemleri denenmiş ve etkili sonuçlar elde edilmiştir.
Genel Giriş Yolu Bilgisi
"Kürk çiftliklerine, orijinal yayılış alanı olan Güney Amerika’dan kürkünü kullanmak için insanlar tarafından getirildi. ABD’ye gelişi ilk getirilişi 1889 yılında olmuştur (Evans, 1970). Kürk çiftliklerinden kaçışlar ve serbest bırakmalar sonucunda Avrupa, Kuzey Amerika’da, Kuzey Asya’da, Japonya’da, Doğu Afrika’da ve Orta Asya’da populasyonlar oluşmuştur (Aliev 1966a; Bar-Ilan ve Mander 1983; Corbet ve Hill 1980).
Kürk çiftliklerinden kaçan bireyler nehirler aracılığı ile taşınmış doğada çoğalması ile deTürkiye’de yerleşmiştir. Edirne ve civarında su taşkını ve sel gibi nedenlerle birey sayısında artış yıllar içinde gözlenmiştir. Meriç, Tunca ve Arda Nehirleri’nin taşması sonucu Yunanistan ve Bulgaristan’da yaşayan bireyler Türkiye’ye zaman zaman taşınmıştır.
"
Notlar
Bu tür, "Dünyanın En Kötü" işgalcilerinin 100'ü arasında aday gösterilmiştir (http://www.iucngisd.org/gisd/100_worst.php). Türkiye’deki ilk girişinden sonraki süreçte doğuda sadece Iğdır ve civarında, Edirne ve civarında dar bir alanda yayılış imkanı bulmuş olup nehir ve kanallar sistemi üzerinden yayılmıştır.
KONUMLAR
ETKİ BİLGİSİ
"Myocastor coypus (Koypu=Su maymunu) yuvaları, nehirlerin ve bentlerin kıyılarını zayıflatır ve yıkılmasına neden olur (Carter ve Leonard, 2002). Bataklık bitkilerinin rizomları ve genç sürgünleriyle beslenerek, bitki topluluğunun parçalanmasına neden olur ve kıyı habitatlarında erozyona yol açabilir (LeBlanc, 1994). Mississippi bariyer adalarında deniz yulaf rizomları üzerinden beslenmesi, bu önemli habitatlarda kumul erozyonuna yol açmıştır (GSMFC 2005).
Yüksek yoğunluklarda su maymunu populasyonu, bitkilerle beslenerek bataklıkları açık suya dönüştürebilir. Su maymununun neden olduğu habitat tahribatı, nadir bulunan bataklık kuş, balık ve omurgasız türlerini tehdit eder. İtalya'da su maymunu, Önemli Kuş Alanı (IBA) olarak belirlenmiş Valli di Argenta'da nilüferlerin Nymphaea örtüsünü büyük ölçüde tahrip ederek bıyıklı sumru (Chlidonias hybrida) düşük sayıda üremesine neden olmuştur. Japonya'nın iki ulusal hazine türünün habitatları - kritik derecede nesli tükenmekte olan bir dragon fly (IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesindeki Libellula angelina) ve bir balık deep-bodied bitterling, hassas (VU) (IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesindeki Acheilognathus longipinnis) (Shirow Tatsuzawa, kişisel iletişim) su maymunu tarafından tehdit edilmektedir.
Su maymunu ayrıca şeker kamışı, yonca ve kök mahsuller dahil olmak üzere tarımsal ürünlerle (Carter ve Leonard 2002) beslenir (Woods ve diğerleri, 1992).
"
YÖNETİM BİLGİSİ
Su maymununun yabani popülasyonları, vurularak ve tuzağa düşürülerek yönetilir. Küçük ve orta büyüklükteki popülasyonlar için yok etme tercih edilir, ancak eradikasyon mümkün değilse çoğu durumda bir miktar kontrol gereklidir. Yüksek kürk fiyatları, popülasyonları kontrol etmek için yeterli avlanmayı teşvik etmeye yardımcı olabilir (Carter ve Leonard 2002). Avlanılan hayvanın kürkü yüksek ücretlere satılmak üzere pazar bulursa avcıların ilgisi çekilebilir. Dünyanın çeşitli ülkelerinde geçmiş yıllarda eradikasyon yöntemleri denenmiş ve etkili sonuçlar elde edilmiştir.