BİLDİRİMDE BULUN

İstilacı yabancı türlerin (İYT) erken tespiti, hızlı müdahaleye olanak sağlar ve bu türlerin yayılmasını önlemeye yardımcı olur.

Lütfen istilacı veya yabancı olduğunu düşündüğünüz bir tür görürseniz bize bildiriniz.

AKADEMİK KADROYA KATIL

İstilacı yabancı türlerle mücadele çalışmalarımız bilimle güçlenmeye devam ediyor. İstilacı yabancı türlerle ilgili çalışmalar yürütüyorsanız lütfen akademik kadroya katılınız.

İSTİLACILAR

Dünyanın pek çok ülkesinde sucul-karasal bitkiler, memeliler, kuşlar, sürüngenler, mikro organizmalar, amfibiler ve balıkları içerisine alan yüzlerce canlı türü “istilacı, yayılımcı veya yabancı, egzotik tür” olarak tanımlanmaktadır. İstilacı Yabancı Türler (İYT’ler) biyolojik çeşitliliği, ekosistem işlevlerini ve ekosistem hizmetlerini olumsuz yönde etkileyen unsurlar içerisinde en önemlilerinden biridir (Millenium Ecosystem Assessment, 2005).

"İstilacı yabancı tür” kavramı ise "yerleşmesi ve istilasıyla ekonomik veya çevresel zararlar vererek ekosistemleri, habitatları veya türleri tehdit eden yabancı tür", "çevreye, diğer türlere, ekonomiye veya insan sağlığına zarar verebilme potansiyeline sahip yabancı tür", veya "yanlışlıkla veya bilinçli olarak normal şartlarda yaşam ortamı olmayan doğal bir ortama bırakılan/giriş yapan; bu ortamlarda üreyip, gelişen, yayılım gösteren ve yeni ortamlarında olumsuz pek çok etki yaratan bitki, hayvan, mantar ve mikroorganizma türleri" şeklinde açıklanabilmektedir (FWS, 2019; CBD, 2019).

Son yıllarda küreselleşmenin hız kazanmasıyla beraber insan, bitki ve hayvan hareketleri de hız kazanmış, bir yerden başka bir yere taşınmaları da kolaylaşmıştır. Yabancı türlerin de gerek belirli bir amaç için veya istem dışı taşınmaları da her geçen gün artmaktadır. Bugün dünyada istilacı yabancı türler hem sucul, hem de karasal ortamlarda ekonomik, sosyal ve çevresel sorunlar olarak karşımızda durmakta ve küresel olarak biyolojik çeşitlilik üzerine en büyük tehditlerden biri olmaya devam etmektedir.

Denizel İstilacılar

Denizel ortam içerisinde yabancı türler genellikle en fazla liman, marina ve akuakültür yapılan bölgelerde daha çok insan aktivitesinin yoğun olduğu alanlarda bulunurlar.

Karasal İstilacılar

Karasal (karada yaşayan) İstilacı Türler, sucul (su) habitatlardan ziyade karada yaşamak üzere evrimleşen yerli olmayan bitkiler, hayvanlar ve diğer organizmalardır.

İçsu İstilacılar

Sucul (suda yaşayan) istilacı türler, karada (karasal habitatlar) yaşamak yerine öncelikle suda (sucul habitatlar) yaşamak üzere evrimleşmiş yerli olmayan bitkiler, hayvanlar ve diğer organizmalardır.

Amfibik İstilacılar

Belirli bölgelerde yayılma dinamiği içinde olan ve istilacı yabancı türler olarak nitelendirilmesi muhtemel amfibi türleri vardır.

T.C. TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI
T.C. TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI DOĞA KORUMA VE MİLLİ PARKLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

GLOBAL ENVIRONMENT FACILITY
UDNP TÜRKİYE
“Türkiye Ulusal İstilacı Yabancı Türler veri ve Bilgi Sistemi (TURİST) T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) işbirliği ve Küresel Çevre Fonu (GEF) finansman desteği ile yürütülen Önemli Denizel Biyolojik Çeşitlilik Alanlarında İstilacı Yabancı Türlerin Tehditlerinin Değerlendirilmesi Projesi (MarIAS) kapsamında hazırlanmıştır.”